[ELBLĄG KOMPENDIUM WIEDZY LEKARSKIEJ] WOYT Johann Jakob - Gazophylacium Medico-Physicum, oder Schatz-Kammer 1727

Johann Jacob Woyts, Der Artzney-Kunst Doctoris, und auf der Königl. Preußischen Universität Königsberg Profess. Publ. Gazophylacium Medico-Physicum, Oder Schatz-Kammer Medicinisch- und Natürlicher Dinge: In welcher Alle Medicinische Kunst-Wörter, (2) inn- und äusserliche Kranckheiten, nebst dererselben Genes-Mitteln, (3) alle Mineralien, Metalle, Ertzte, Erden, (4) zur Medicin gehörige fremde und einheimische Thiere, (5) Kräuter, Blumen, Samen, Säffte, Oele, Hartze &c. (6) alle rare Specereyen und Materialien, und (7) viel curiöse zur Mechanic gehörige Kunst-Griffe, in einer richtigen lateinischen Alphabet-Ordnung auf das deutlichste erkläret, vorgestellet, und mit einem nöthigen Register versehen worden. Die Fünfte Auflage

Johann Jacob Woyts urodził się w Elblągu 14 sierpnia 1671 r. Studiował w Królewcu i Lipsku, a następnie w Kopenhadze (studia na tamtejszym uniwersytecie ukończył w 1697 r.). W 1706 r. został profesorem medycyny Uniwersytetu w Królewcu. Tam też zmarł 29 grudnia 1709 r. Poza omawianym dziełem jest także autorem kilku innych prac z dziedziny medycyny, m. in. wydanego w Elblągu w 1699 r. w oficynie Preussa „Compendium physiologicum”, a także rozpraw: z dziedziny ginekologii - „Eröffnete Heimlichkeiten des ganzen weiblichen Geschlechts” (Gdańsk 1700), na temat dyzenterii – „De dyzenteria” (Królewiec  1704) oraz z dziedziny chirurgii – „Trifolium chirurgicum oder chirurgisches Kleeblat” (Lipsk 1705) i „Unterricht von den tödtlichen Wunden des ganzen menschlichen Körpers” (Drezno 1716), a także chorób wewnętrznych „Abhandlung aller innerlichen Kranckheiten” (Lipsk 1731). Jednak to „Gazophylacium” uznawane jest za najważniejsze dzieło Woyta.

„Gazophylacium Medico-Physicum, oder Schatz-Kammer…" to kompendium wiedzy lekarskiej. Prezentowany egzemplarz to piąte wydanie z szesnastu, które wydawane było w latach 1709-1767. Ilość wydań świadczy o dużej popularności i poczytności tego wydania. Tytuł dzieła jest bardzo rozbudowany i jest jednocześnie streszczeniem zawartości „Gazophylacium”, który jest skarbcem „terminów medycznych, chorób wewnętrznych i zewnętrznych, środków leczniczych, minerałów, metali, rud i gleb, znajdujących zastosowanie w medycynie krajowych i zagranicznych zwierząt, ziół, kwiatów, nasion, soków, olei, żywic etc., wszystkich rzadkich gatunków i materiałów

[za Biblioteka Elbląska]

Rok wydania: Leipzig 1737, Zu finden bey Friedrich Lanckischens Erben

s. 1035, [65 - Register], frontyspis z ryciną.

Frontyspis zawiera miedziorytową ilustrację. Na sztych w formie prostokąta składa się dziewięć pól – pomniejszych ilustracji. Pośrodku górnego rzędu widnieje saksoński orzeł, centralna ilustracja to otwarta księga z tytułem dzieła „Gazophylacium” - łaciński tytuł oznacza skarbiec (od greckiego „gaza” – skarb i „phillax” – straż). Pozostałe wizerunki powiązane są na ogół z medycyną, odnajdziemy na nich stół z narzędziami chirurgicznymi, wnętrza apteki i szpitala oraz lekarzy dokonujących sekcji zwłok. Dwie ilustracje przedstawiają założenie ogrodowe w stylu francuskim oraz leśny krajobraz ze zwierzętami, wśród których rozpoznać można jelenia i lamę.

Format: 17,5 x 21,5 cm

Oprawa: pergaminowa późniejsza z tytulaturą na grzbiecie, mozaikowe obcięcie kart

Stan: kompletna i spójna, wczesne notatki i wpisy na ostatniej karcie, drobne przybrudzenia kart, 54 k. ze śladem po działalności owada - bez szkody dla tekstu, 8 k. z drobnymi podklejenia naddarć na krawędziach, ostatnia karta podklejona w całości, początkowe i końcowe karty z suchym śladem po dawnym zalaniu - bez szkody dla tekstu.