KNAPIUSZ Grzegorz - Thesauri Polono Latino Graeci Gregorii Cnapii (...) Tomus Tertius Continens Adagia Polonica selecta 1632 [I WYDANIE]

Thesauri Polono Latino Graeci Gregorii Cnapii e Societate Iesu, Tomus Tertius. Continens Adagia Polonica selecta, & sententias morales ac dicteria faceta, honesta. Latine & Graece reddita. Quibus, praesertim obscurioribus, addita est lux & interpretatio ex variis auctoribus, ac multiplex eruditio passim inspersa

"Adagia  Polonica,  Przysłowia  polskie  wybrane,  zdania  moralne i powiedzenia  dowcipne,  przyzwoite,  po  łacinie  i  grecku  odtworzone, którym,  zwłaszcza  ciemniejszym,  przydano  światła  i  wyjaśnienia  z  róż­nych  pisarzy  i  w  ogóle  zaprawiono je   różnorodnemi  wiadomościami naukowemi"

Estr. XV-XVIII t. 19 s. 337

Grzegorz Knapiusz, Knapski (1564 - 1638) – polski jezuita, filolog, leksykograf, paremiograf, poeta i dramatopisarz.

Leksykografia polska w początkach XVII w. znajdowała się w stanie dość opłakanym. Tymczasem zapotrzebowanie na słownik z wysuniętą na pierwszy plan stroną polską było wielkie przede wszystkim w szkołach, ale i wśród całej ówczesnej warstwy oświeconej. Temu zapotrzebowaniu społecznemu uczynił zadość Grzegorz Knapiusz, tworząc wielki, trzytomowy słownik polsko-łacińsko-grecki. Na szczególne wspomnienie zasługuje trzecia część słownika - "Adagia Polonica", w której autor zamieścił zbiór polskich wyrażeń, przysłów i zwrotów wraz z łacińskimi i greckimi tłumaczeniami. Wprawdzie trzeci tom Knapiusz napisał wzorem humanistycznych prac Erazma z Rot­terdamu i innych autorów europejskich, jednak na gruncie polskim była to pierwsza taka praca. Wydane po raz pierwszy i jedyny w 1632 roku w Krakowie "Adagia Polonica" jest obecnie drukiem dość rzadkim, gdyż część nakładu została zniszczona przez skonfliktowanych z jezuitami studentów Akademii Krakowskiej. Dzieło jest niezwykle cennym źródłem wiedzy dla współczesnych badaczy. Poza badaniami językowymi, zawarte w zbiorze cytaty z pism twórców antycznych dają podstawę do badań nad kulturą retoryczną w dawnej Rzeczypospolitej, dokładniej zaś - nad różnymi aspektami funkcjonowania nawiązań do autorów starożytnych (za T. Nastulczyk: "Klasyczne przysłowia jako element siedemnastowiecznej kultury retorycznej. Z badań nad zbiorem Adagia Polonica Grzegorza Knapiusza"; J. Puzynina: Thesaurus G. Knapiusza, siedemnastowieczny warsztat pracy nad językiem)

Rok wydania: Cracoviae 1632,  typis Francisci Caesarii

s [4], 1388, [4]. 

brak 9 nlb. kart (przedmowa autora; zatwierdzenie wydania przez diecezję krakowską; przywilej królewski wydany w imieniu Zygmunta III Wazy), część słownikowa w całości zachowana.

Format: 21 x 16 cm

Oprawa: z epoki, pergaminowa na desce, z dekoracją radełkową w typie renesansowym, w zwierciadle wzbogacana centralnym medalionem z motywem ukrzyżowania Chrystusa/ obcięcia kart barwione/ na krawędzi okładzin fragmenty mosiężnych zapięć

Stan: spójna, brak 9 nlb. kart, podklejenie/wypełnienie górnego marginesu jednej karty, miejscami drobne suche ślady dawnego zalania [drobne przebarwienie papieru - bez szkody dla tekstu], drobne przybrudzenie na górnej krawędzi str. 367 [bez szkody dla tekstu], na części kart drobne otworki [ślad działalności owadów - bez szkody dla tekstu, poza erratą - ze szkodą dla 4 słów], bardzo rzadkie marginalia i podkreślania w tekście, drobna obca sygnatura numeryczna na wyklejce [kredka], drobne obce wczesne podpisy na stronie tytułowej [pióro, częściowe wytarte], [PROWENIENCJA: na wyklejce pieczątka "Księgozbiór Edwarda Nepros nr. 1919"*], okładka, ubytki skórzanej okładziny na grzbiecie i rogach okładki, pęknięcie skórzanej okładziny na krawędzi grzbietu

*Edward Nepros (1870-1928) - Przemysłowiec, prezes Związku Przemysłu Perfumeryjnego w Polsce. Bibliofil i kolekcjoner dzieł sztuki, filatelista i wystawca. Bogata kolekcja znaczków, książek i dzieł sztuki została po śmierci Neprosa wystawiona na aukcji zorganizowanej przez warszawski "Dom Sztuki", który wydał z tej okazji katalog (https://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/publication/57140). Ze względu na wielkość biblioteki Neprosa, w katalogu nie umieszczono książek, a jedynie informację "Bibljoteka obejmująca ponad siedem tysięcy skatalogowanych tomów. Katalog do przejrzenia w „Domu Sztuki”

RZADKOŚĆ NA RYNKU ANTYKWARYCZNYM