sygn. p.d.: H. Szczygliński
Na krosnach malarskich nalepka (druk, długopis): MUZEUM JACKA MALCZEWSKIEGO W RADOMIU | AUTOR HENRYK SZCZYGLIŃSKI | TYTUŁ „CHATA O ZMIERZCHU“ | TECHNIKA I WYMIARY ol. pł. 71 x 76 cm | WŁAŚCICIEL [imię i nazwisko] | WYSTAWA „ZŁOTY RÓG“ 15.12.20 [07] | do 26.05.2008
Henryk Szczygliński był jednym z pierwszych i najzdolniejszych uczniów klasy pejzażowej krakowskiej Akademii prowadzonej przez Jana Stanisławskiego. Mistrz, który przede wszystkim był impresjonistą, dla którego urok barwy był nader ważny, faworyzował studentów o pokrewnej wrażliwości. Zbliżone do stosowanych przez profesora paleta barw i harmonia kolorów Szczyglińskiego zaskarbiły mu przychylność mistrza. Pisał o tym we wstępie do katalogu wystawy prac Szczyglińskiego 1918 r. Wilhelm Mitarski, który dalej relacjonował: Szczygliński należał do pierwszych uczni tej szkoły pejzażowej i jako taki brał udział w pierwszych lekcjach profesora udzielanych na wolnem powietrzu, tych, w które Stanisławski wkładał najwięcej „temperamentu pedagogicznego”. Szczygliński, Kamocki, Kowalewski, Ziomek i inni byli „prymusami” w tej szkole, na których uczniowie innych klas patrzyli z początku z niedowierzaniem, które zmieniło się szybko w uznanie i chęć rywalizacji, gdy szkoła Stanisławskiego zaczęła wykazywać się szybkiemi postępami i interesującymi rezultatami w pracy. Postępy, jakie robił wtedy Szczygliński, były bardzo szybkie. Jego umiejętność i spryt w radzeniu sobie z farbą, w przetapianiu jej na walory realizujące wrażenia odbierane z natury, szybkość z jaką notował zjawiska i piękna gra kolorów w jego ówczesnych pracach zwróciły na niego uwagę kolegów i profesorów. W koleżeńskiej klasyfikacji talentu zyskał sobie tytuł dobrego „kolorysty”, po którym zaczęto spodziewać się wiele (Katalog zbiorowej wystawy prac Henryka Szczyglińskiego: październik 1918 [przedm. W. Mitarski], Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa 1918, s. 3-4 nlb).
Cykl nokturnów z podkrakowskich Bronowic, przestawiający bielone chaty w przepełnionych kwiatami ogrodach, powstał około 1914 roku. Oferowane dzieło pochodzi zatem z najlepszego, krakowskiego okresu twórczości Szczyglińskiego.
Obraz reprodukowany i wystawiany:
– Legendarna Młoda Polska. Malarstwo przełomu XIX i XX wieku z kolekcji rodzinnej, opr. Stefania Krzysztofowicz-Kozakowska, Elżbieta Charazińska, Muzeum Podlaskie w Białymstoku, 4 XI 2016 – 19 II 2017, kat. 24, il.;
– Złoty Róg, Muzeum Jacka Malczewskiego w Radomiu, 15 XII 2007 – 26 V 2008.
Henryk Szczygliński – malarz i grafik; jeden z najciekawszych przedstawicieli tzw. krakowskiej szkoły pejzażu.
W okresie gimnazjalnym do 1897 uczył się w Szkole Rysunkowej W. Wołczackiego w Łodzi. W l. 1898-99 studiował w prywatnych szkołach S. Grocholskiego i A. Ažbégo w Monachium, a w 1899-04 i 1906-07 w krakowskiej ASP pod kierunkiem J. Malczewskiego, T. Axentowicza, L. Wyczółkowskiego i J. Stanisławskiego, który wywarł nań najsilniejszy wpływ. Związany z kabaretem „Zielony Balonik”, był autorem plakatów i zaproszeń na spotkania w Jamie Michalikowej. W czasie pierwszej wojny światowej służył
w Legionach. Od 1917 stale mieszkał w Warszawie. Od 1918 należał do Tow. Artystów Polskich „Sztuka”, a w latach 1921-25 był prezesem Warszawskiego Towarzystwa Artystycznego. Malował pejzaże, nokturny, widoki architektury. Był także autorem obrazów, rysunków i szkiców o tematyce legionowej, m.in. portretów żołnierzy. Zajmował się grafiką, zwłaszcza litografią barwną.
