Józef MARSZEWSKI, PEJZAŻ ŚRÓDZIEMNOMORSKI

Olej, płótno, 31 x 48 cm, sygn. częściowo schowana pod ramą l.d.: [Jó]zef Marszewski 70 P. / [...]0 P.

Malarstwa uczył się w prywatnej szkole Aleksandra Kokulara w Warszawie i/lub u Wincentego Dmochowskiego w Wilnie. W latach 1853-1856 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu pod kierunkiem Matwieja N. Worobjowa, uzyskując medale za prace szkolne n w roku 1853 wielki i mały medal srebrny za Widok morski i Widok Newy podczas kry, a w roku 1855 ponownie wielki medal srebrny za Widok miasta Rewla. W roku 1857 wyjechał za granicę i następne lata spędził na podróżach po Europie, nadsyłając swoje obrazy na wystawy do Krakowa, Lwowa i Warszawy. Kilkakrotnie odwiedził wówczas Paryż, był w Hiszpanii i Szwajcarii, przez kilka lat mieszkał w Rzymie, a w latach 1858 i 1864 przebywał w Düsseldorfie, gdzie uczył się u Andreasa Achenbacha. Wyprawiał się też na Ukrainę, na Litwę i do Kurlandii, robił wycieczki w Tatry (1865 i 1866). Około roku 1872 osiadł w Warszawie, gdzie spędził ostatnie lata życia. W 1873, po stracie złożonych w banku pieniędzy, popadł w głęboką depresję, która z czasem przerodziła się w chorobę psychiczną. Marszewski był przede wszystkim pejzażystą. Podczas swoich podróży i wędrówek malował zarówno widoki z Hiszpanii, Włoch, Szwajcarii, Niemiec, Kurlandii, jak z Ukrainy i Litwy (szczególnie z okolic Wilna) oraz z Tatr. Krajobraz traktował w sposób emocjonalny, typowy dla malarzy romantyków, próbując oddać nastroje panujące w przyrodzie. Malował tajemnicze nocne pejzaże z bladym smętnym księżycem i rozżarzone zachodzącym słońcem, widoki z charakterystycznymi, malowniczymi motywami wody, skał, ruin, kościółków czy wiatraków. Wiadomo, że malował też portrety i sceny religijne. We wczesnym okresie namalował także batalistyczną kompozycję Przejście przez Berezynę (1847).