Obiekt importowany spoza terytorium UE na podstawie odprawy czasowej. Importowy podatek VAT w wysokości 8% kwoty wylicytowanej, będzie doliczony do ceny sprzedaży obiektu.
olej, płótno; 61 x 61 cm;
sygn., dat. i opisany na odwrocie: FANGOR / M 90 / 1967;
na odwrocie oprawy nalepki aukcyjne i ramiarskie
Proweniencja:
- kolekcja prywatna, Maryland, USA (dar od artysty)
- kolekcja prywatna
- Bonhams, Londyn, 2018
- kolekcja prywatna, Europa
Bibliografia:
- Szydłowski S., Wojciech Fangor. 3 Wymiary. Retrospektywa. 3 Dimensions a Retrospective, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Orońsko 2015
- Catalogue Raisonné, pod red. Katarzyny Jankowskiej-Cieślik
Myśląc o twórczości Wojciecha Fangora często pierwszym jej symbolem jest malarskie przedstawienie koła o nieostrych, „rozpływających” się krawędziach. Złudzenie falowania następujące w efekcie płynnego przenikania tonów barwnych, a także kontrastowanie kolorów, różnice w intensywności barw czy w wielkości form, są charakterystyczne dla stworzonego przez malarza terminu „pozytywnej przestrzeni iluzyjnej”, ale i szerszego pojęcia op-artu, którego Wojciech Fangor jest jednym z prekursorów. Iluzja optyczna był związana z wykorzystaniem tzw. techniki sfumato, polegającej na zacieraniu konturu i rozmyciu jakiegokolwiek detalu. W efekcie powstawało wrażenie swoistego wydobywania się obrazu z płaszczyzny płótna. Ten sposób potraktowania dzieła wprowadza dla widza pewną optyczną dezorientację: płynność powstałej formy nie daje wyraźnego punktu zaczepienia, a ca za tym idzie powoduje zaburzenie percepcji i silnie indywidualne wrażenia poznawcze.
Wizjonerskie było podejście twórcy do przestrzeni jako kategorii artystycznej, wyjście poza ramy obrazu, jego temat czy zastosowaną technikę, ku zwróceniu uwagi na relacje między obiektami sztuki. Przestrzeń między nimi stała się bodźcem do artystycznych poszukiwań. Istotny w odbiorze dzieła sztuki stał się także wymiar czasu i podkreślanie roli obserwatora nie tylko w interpretacji, ale i swoistej ingerencji w przestrzeń obiektu artystycznego. Eksperymentalne projekty angażujące przestrzeń, kolor i odbiorcę wyznaczyły artyście nowatorską drogę we współczesnej sztuce konceptualnej. Zaobserwowane przez Fangora zależności między kategoriami przestrzeni i czasu w dziele malarskim, były powiązane z doświadczeniami projektów architektonicznych, w których uczestniczył. Na początku lat 50. rozpoczął współpracę ze słynnymi architektami: Oskarem Hansenem, Zbigniewem Ichnatowiczem, Jerzym Sołtanem i Stanisławem Zamecznikiem, który szczególnie zainteresował malarza tematem przestrzeni jako tworzywa artystycznego.
Oferowane dzieło sztuki ze względu na datę powstania, zastosowaną technikę i formę kompozycyjną, należy do kanonu malarstwa artysty. Jak sugeruje inicjał w tytule pracy powstało w amerykańskim mieście Madison, w którym malarz osiedlił się i przez siedemnaście lat wykładał sztukę na Fairleigh Dickinson University. Choć figura geometryczna koła była chętnie wykorzystywana przez Fangora, nie była jednorodnie powielanym schematem. Porównując te kompozycje artysty zwraca uwagę różnorodność kolorów lub ich monochromatyczność, różnice tła czy wypełnienie lub brak środka figury. Obraz „M90” charakteryzuje się przedstawieniem centralnej części figury w intensywnym, jednorodnym kolorze i stonowanym, kontrastowym tle. W kompozycji znakomicie widać przenikanie tonacji barw i efekt „ruchomej”, iluzorycznej płaszczyzny.
Lata 60., z których pochodzi opisywane dzieło, były czasem znaczących wystaw artysty na świecie. Przykładowe ekspozycje indywidualne odbyły się w Institute of Contemporary Art w Waszyngtonie (1962), Galerie Lambert w Paryżu (1963) czy w Galerii Chalette w Nowym Jorku (która także zajmowała się sprzedażą obiektów malarza). Prace Fangora można było oglądać na zbiorowych wystawach m. in. w nowojorskim Solomon R. Guggenheim Museum (1964), na wystawie „The Respansive Eye” w Museum of Modern Art w Nowym Jorku (1965), a w roku powstania obrazu - w Carnegie Institute w Pittsburgh w Pensylwanii.
