Na odwrociach nalepki własnościowe Muzeum Narodowego w Poznaniu z numerami inwentarza, późniejsze nalepki depozytowe tegoż muzeum oraz naniesione farbą dwie numeracje kolekcji.
Marcello Bacciarelli na zlecenie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego wykonał poczet królów polskich do pokoju marmurowego Zamku Królewskiego w Warszawie. Jan Bogumił Plersch (1732 - 1817) W latach 1795-96 na polecenie króla skopiował wspólnie z Mateuszem Tokarskim ten cykl, wprowadzając doń kilku pomiętych w przez Bacciarellego władców. W późniejszych wersjach pocztu został dodany Książę Warszawski Fryderyk August. Pełen cykl autorstwa Plerscha i Tokarskiego, jest własnością Muzeum Narodowego w Warszawie, a eksponowany jest w Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Ostrowcu Świętokrzyskim. Był on przez warsztat Plerscha kilkakroć powtarzany. Oferowane obrazy pochodzą z pałacu w Objezierzu, rezydencji zamożnej wielkopolskiej rodziny Turnów. W 1828 r. Wincenty Turno (1803 - 1867) ożenił się z Heleną Kwilecką, która wniosła Objezierze jako dobro posagowe. Ich syn Hipolit (1828 - 1897) powstaniec styczniowy kontynuował artystyczne i naukowe zainteresowania poprzedników, zgromadził w pałacu cenną kolekcję dzieł sztuki, obszerną bibliotekę oraz zbiór rękopisów. Ostatnim właścicielem majątku był jego syn Stanisław (1866-1943). Poczet królów został w 1945 r. “zabezpieczony” przez nowe władze i trafił 16 kwietnia do zbiorów Muzeum Narodowego w Poznaniu.
Spadkobiercy Stanisława Turno odzyskali je w 2002 r.
Bibl. Andrzej Kwilecki, Ziemiaństwo wielkopolskie, PAX, Warszawa 1998, s. 386
Wystawiane:
Całość - Portret królewski, Muzeum Historii miasta Poznania, 1966
Władysław Jagiełło - Muzeum w Malborku, 1960; Byliśmy, jesteśmy, będziemy. Muzeum Narodowe w Poznaniu, 1985, Muzeum Narodowe w Szczecinie 1985; Muzeum Regionalne w Rogoźnie 1986
Kazimierz Jagiellończyk - Byliśmy, jesteśmy, będziemy. Muzeum Narodowe w Poznaniu, 1985, Muzeum Narodowe w Szczecinie 1985
Zygmunt I - Muzeum w Rogoźnie, 1986
Jan Kazimierz - Byliśmy, jesteśmy, będziemy. Muzeum Narodowe w Poznaniu, 1985, Muzeum Narodowe w Szczecinie 1985; Jan Kazimerz na Śląsku, Muzeum Ślaska Opolskiego, Opole, 1996
Fryderyk August -Józef Wybicki, Muzeum historii miasta Poznania, 1972; Z dziejów polskiego hymnu narodowego, Muzeum Narodowe w Gdańsku, 1977
Leszek Biały (1186 - 1227)
Trzeci syn Kazimierza Sprawiedliwego. Po śmierci Mieszka Starego w 1202 r. objął władzę książęcą na tronie krakowskim, gdzie panował do swej śmierci. Po śmierci Romana Halickiego w 1205 r. zaangażowany w rozgrywki o tron halicki; uzyskał wpływ na księstwo włodzimierskie. Kościół popierał rządy Leszka, a ten w 1207 r. wyraził zgodę na pierwszy kanoniczny wybór biskupa, którym został słynny kronikarz Wincenty Kadłubek. Zamordowany w 1227 r. podczas zjazdu książąt w Gąsawie przez siepaczy księcia pomorskiego Światopełka.
Władysław Jagiełło (1351 - 1434)
Syn Olgierda i księżniczki twerskiej Julianny; od 1377 r. wielki książę litewski, od 1386 r. król polski; żonaty z Jadwigą, Anną Cylejską, Elżbietą Granowską i siostrzenicą Witolda, Zofią Holszańską, z którą miał dwóch synów: Władysława i Kazimierza, późniejszych królów polskich. W 1385 r. w Krewie wyraził zgodę na propozycję małżeństwa z Jadwigą i unii personalnej Litwy z Polską. W związku z tym przyjął chrzest i imię Władysław i został koronowany na króla Polski. Zwycięstwo odniesione przez Jagiełłę w 1410 r. pod Grunwaldem i pokój toruński zawarty rok później, mimo braku doraźnych korzyści, doprowadziły do wzrostu znaczenia Polski i jej monarchy na arenie międzynarodowej, a związek z Litwą został dalej zacieśniony w 1413 r. unią horodelską.
Kazimierz Jagiellończyk (1427 - 1492)
Od 1440 r. wielki książę litewski, od 1447 r. król polski. W 1454 r. poślubił Elżbietę Rakuszankę, córkę Albrechta II Habsburga. Przed koronacją wystawił przywilej dla Litwy, w którym rozszerzył swobody osobiste i prawa majątkowe bojarów oraz zagwarantował niepodzielność terytorium Litwy. W odpowiedzi na wybuch wznieconego przez Związek Pruski powstania w państwie krzyżackim w 1454 r. wydał akt inkorporacyjny Prus do Polski i wypowiedział wojnę Zakonowi. Wojna 13-letnia (1454-1466) z Krzyżakami zakończyła się pokojem w Toruniu, na mocy którego włączono do Polski Pomorze Gdańskie i pozostałe części tzw. Prus Królewskich, a Zakon pozostał we wschodniej części Prus lennikiem Polski. W polityce wobec Kościoła zapewnił sobie prawo obsady katedr biskupich. Na arenie międzynarodowej prowadził aktywną politykę dynastyczną na terenie Czech i Węgier (w 1471 r. syn Władysław objął tron czeski, a w 1490 r. - węgierski).
Jan Olbracht (1459 - 1501)
Syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Habsburskiej, wychowywany przez Jana Długosza i Kallimacha; od 1492 r. król polski. Po śmierci Macieja Korwina w 1490 r. pretendował do tronu węgierskiego. Pokonany pod Preszowem wv1492 r. przez Stefana Zapolyę, powrócił do kraju. Na sejmie piotrkowskim w 1496 r. wydał tzw. przywilej piotrkowski, pragnąc pozyskać szlachtę dla swych planów tureckich. W 1497 r. wkroczył do Mołdawii, tamtejszy hospodar Stefan przeszedł jednak na stronę turecką i zażądał opuszczenia kraju przez oddziały polskie, a Jan oblegał bez powodzenia stolicę Mołdawii - Suczawę. Podczas odwrotu poniósł znaczne straty, a w 1498 r. Turcy najechali Podole i Ruś Czerwoną. Zmarł w trakcie przygotowań do wojny z Krzyżakami.
Aleksander Jagiellończyk (1461 - 1506)
Czwarty syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Habsburskiej; od 1492 r. wielki książę litewski, od 1501 r. król polski, wychowywany przez Jana Długosza. W okresie 1492-94 toczył wojnę z Moskwą, która na nowo wybuchła w 1500 r. W jej wyniku Litwa utraciła w 1503 r. rozległe obszary, a kraj spustoszyły zagony tatarskie. Uginając się przed żądaniami opozycji szlacheckiej, zatwierdził na sejmie piotrkowskim w 1504 r. ustawy skierowane przeciw możnowładcom, zwłaszcza zakaz łączenia wysokich godności w jednym ręku i ograniczenie rozdawnictwa dóbr koronnych. Na sejmie radomskim w 1505 r. uchwalono konstytucję Nihil novi, która dawała przewagę szlacheckiej izbie poselskiej nad senatem. W następnym roku opublikowano głośny Statut Łaskiego, stanowiący kodyfikację prawa.
Zygmunt Stary (1467 - 1548)
Syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki; od 1506 r. król polski i wielki książę litewski; od 1512 r. żonaty z siostrą króla węgierskiego Barbarą Zapolyą, a od 1518 r. z włoską księżniczką Boną Sforzą. Wobec odmowy złożenia hołdu przez Wielkiego Mistrza Zakonu, Albrechta Hohenzollerna, Zygmunt podjął działania wojenne, zakończone zawarciem w 1521 r. czteroletniego rozejmu. W 1525 r. Albrecht Hohenzollern, już jako dziedziczny książę świeckiego państwa pruskiego, złożył w Krakowie hołd lenny. Rok później Zygmunt wcielił do Polski Mazowsze. Był wrogo nastawiony do Reformacji, popierał natomiast rozwój sztuki renesansowej w Polsce. To z jego inicjatywy przebudowano zamek na Wawelu i wzniesiono Kaplicę Zygmuntowską.
Zygmunt August (1520 - 1572)
Syn Zygmunta Starego i Bony Sforzy; w 1543 r. ożeniony z córką Ferdynanda I Habsburga, Elżbietą, po jej śmierci zawarł w 1547 r. potajemne małżeństwo z Barbarą Radziwiłłówną, po której śmierci ożenił się w 1553 r. z siostrą swojej pierwszej żony, Katarzyną Austriacką; od 1522 r. wielki książę litewski, od 1529 r. król polski, koronowany w 1530 r., objął rządy na Litwie w 1544 r., a w Koronie w 1548 r. Początek jego rządów był wypełniony walką o uznanie związku z Barbarą Radziwiłłówną, któremu sprzeciwiała się jego matka Bona, a wraz z nią szlachta i magnateria koronna. Oparcie dla jego rządów stanowiła w pierwszych latach grupa magnatów z hetmanem Janem Tarnowskim i kanclerzem Samuelem Maciejowskim na czele. Zabiegi dyplomacji polskiej doprowadziły w 1561 r. do poddania Inflant Polsce i Wielkiemu Księstwu Litewskiemu, co spowodowało wybuch wojny z Moskwą. W tej sytuacji król przeszedł na sejmie piotrkowskim w 1562/63 r. na stronę szlachty opowiadającej się za reformami (m.in. egzekucją dóbr królewskich). W 1569 r. uchwalono unię lubelską, dającą początek Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Zygmunt August, sam starannie wykształcony, przejawiał zainteresowanie literaturą, sztuką i nauką i zapraszał na swój dwór wybitnych twórców (np. Jana Kochanowskiego czy Łukasza Górnickiego). Zainicjował prace przy przebudowie zamku dolnego i katedry w Wilnie, a także Zamku Królewskiego w Warszawie. Był miłośnikiem tkactwa artystycznego (arrasy wawelskie), złotnictwa i haftów.
Jan Kazimierz (1609 - 1672)
Przyszły król miał bardzo barwną przeszłość. Brał udział w wojnie trzydziestoletniej jako pułkownik wojsk cesarskich. Oskarżony przez Francuzów o szpiegostwo, dwa lata spędził w więzieniu (1638-1640). W 1643 r. trafił do zakonu jezuitów w Rzymie. Po trzech latach (1646 r.) z rąk papieża otrzymał godność kardynała. Gdy się okazało, że za tytułem nie idą żadne apanaże, szybko zrzekł się tytułu i powrócił do Polski. Tron polski objął w bardzo trudnej dla kraju chwili - cała Ukraina objęta była już powstaniem Chmielnickiego. Jeszcze nie zakończono jednej wojny, gdy Rzeczpospolitą zaatakowała Moskwa (w 1654 r.), a następnie rozpoczął się potop szwedzki (1655 r.). Odsunięcie realnej groźby rozbioru państwa przez sąsiadów przyszło drogo opłacić. Traktatami wielawsko-bydgoskimi (19 IX 1657 r.) Polska zrezygnowała z lenna pruskiego. Próby reform spotkały się ze zdecydowanym sprzeciwem szlachty. Rokoszanie pod wodzą Jerzego Lubomirskiego pobiły armię królewską. Król nie widząc możliwości porozumienia się ze swymi poddanymi, abdykował i przeniósł się do Francji, gdzie zmarł.
Michał Korybut Wiśniowiecki (1640 - 1673)
Za wyborem Wiśniowieckiego przemawiała przede wszystkim świetność jego pochodzenia. Był synem pogromcy Chmielnickiego - Jaremy Wiśniowieckiego, a po matce wnukiem wielkiego kanclerza Jana Zamoyskiego. Za jego panowania praktycznie władzę w państwie sprawował Andrzej Olszowski, podkanclerzy koronny. Krótkie panowanie Wiśniowieckiego upłynęło pod znakiem upokarzającego Rzeczypospolitą traktatu buczackiego z Turcją (1672) i zwalczających się frakcji - pro- i antyfrancuskiej.
Jan III Sobieski (1629 - 1696)
W młodości studiował na Akademii Krakowskiej i podróżował po Europie Zachodniej. W czasie rokoszu Lubomirskiego wspierał króla. W 1665 r. został marszałkiem wielkim koronnym, a rok później hetmanem polnym koronnym. W 1668 r. otrzymał hetmaństwo wielkie koronne. Dowodził wojskami polskimi pod Podhajcami (1667 r.) i Chocimiem (1673 r.). W pierwszym okresie swych rządów dążył do odzyskania Prus Książęcych i zawarcia pokoju z Turcją. Służyć temu miały przymierza skierowane przeciwko Brandenburgii, zawarte z Francją (traktat jaworowski z 1675 r.) i Szwecją (traktat gdański z 1677 r.). Wszystkie kalkulacje skończyły się fiaskiem, kiedy Francja zakończyła wojnę z Brandenburgią. Nastąpiła zmiana orientacji. W III 1683 r. Sobieski zawarł przymierze z cesarzem Leopoldem I zwrócone przeciw Turcji. Król na czele armii udał się na odsiecz Wiedniowi. W 1684 r. Rzeczpospolita wstąpiła do Ligi Świętej - przymierza antytureckiego. Za panowania Sobieskiego zawarto ostateczny pokój z Rosją (1686 r.). Czasy rządów Sobieskiego są uważane za okres najświetniejszego rozwoju kultury sarmackiej. Obok niej również żywe były wzory obce, czego najlepszym przykładem jest Wilanów, naśladujący architekturę Wersalu.
August II Sas (1670 - 1733)
Elektor saski. Mimo niezgodnej elekcji, 15 IX 1697 r. August został koronowany na króla polskiego. Wyznający wiarę luterańską - w drodze do Polski przeszedł na katolicyzm. We wrześniu 1699 r. August przystąpił do koalicji duńsko-rosyjskiej wymierzonej w Szwecję. Wettyn liczył, że odzyskanie Inflant umocni jego władzę w Polsce. Spodziewał się szybkiego i łatwego zwycięstwa nad królem Szwecji Karolem XII. Ten jednak nie tylko wygrywał coraz to nowe bitwy, lecz we wrześniu 1706 r. na mocy układu w Altranstädt zmusił nawet Augusta do zrzeczenia się korony polskiej. Po zwycięstwie cara Rosji Piotra I nad wojskami Karola XII szala zwycięstwa w wojnie północnej przechyliła się na stronę koalicji antyszwedzkiej. Umożliwiło to Augustowi II odzyskanie tronu, jednak przynosiło Rosji coraz większy wpływ na wewnętrzne sprawy Polski. Podczas konfederacji tarnogrodziej - wystąpienia szlachty przeciwko Augustowi II w 1715 r. - negocjatorem między zwaśnionymi stronami był poseł rosyjski Grzegorz Dołgoruki. Pod jego też dyktando odbywały się obrady tzw. sejmu niemego w 1717 r.
Stanisław Leszczyński (1677 - 1766)
Był przedstawicielem jednego z możniejszych rodów wielkopolskich. W latach 1695-1696 odwiedził m.in. Niemcy, Francję i Włochy. W 1704 r. na rozkaz króla Szwecji Karola część szlachty ogłosiła detronizację Wettyna i wybrała królem Stanisława Leszczyńskiego. Z czasem szeregi jego zwolenników rosły ale zwycięstwo Rosji nad Szwecją w wojnie północnej oddaliły jednak od Leszczyńskiego rządy w Polsce. Tron odzyskał August II. Leszczyński opuścił kraj i zamieszkał w Szwecji. Kolejna okazja zdobycia tronu w Polsce nadarzyła się po śmierci Augusta II w 1733 r. Stanisław uzyskał poparcie Francji, co spowodowane było m.in. koneksjami rodzinnymi (córka Leszczyńskiego - Maria już w 1725 r. poślubiła króla Francji, Ludwika XV). Niemal zgodnymi głosami szlachty Leszczyński wybrany został na króla Polski, nie zdołał się jednak utrzymać na tronie. Do Polski wkroczyły wojska rosyjskie i pod ich osłoną koronę zdobył August III Wettyn. Leszczyński musiał po raz kolejny uciekać z kraju. Udał się do Francji. Ludwik XV zatroszczył się o teścia i oddał mu we władanie Lotaryngię. Stanisław rządził w tym państwie aż do śmierci.
August III Sas (1696 - 1763)
Po śmierci Augusta II 1733 r. szlachta zgodnie wybrała królem Stanisława Leszczyńskiego. Rosja wysłała do Polski swoje wojska. Pod ich osłoną część szlachty wybrała władcą Wettyna i Leszczyński musiał uciekać z kraju. August poddanych traktował z nieufnością i odsuwał się coraz bardziej od spraw państwowych, a władza w kraju przechodziła stopniowo w ręce jego zaufanych ministrów, m.in. Henryka Brühla i Jerzego Mniszcha. Odegrał niemała rolę w rozwoju polskiego Oświecenia (m.in. doprowadził on w 1748 r. do wybudowania pierwszego budynku teatralnego w Polsce). Warte szczególnego podkreślenia są inicjatywy budowlane Augusta, z przebudową Zamku Królewskiego w Warszawie włącznie.
Stanisław August Poniatowski (1732 - 1798)
Szóste dziecko Stanisława Poniatowskiego i Konstancji Czartoryskiej. Jego ojciec, chociaż wywodził się ze średniej szlachty, szybko wyrósł na jednego z liderów dominującego w czasach panowania Augusta III stronnictwa Familii Czartoryskich. Pozycja ojca umożliwiła przyszłemu królowi odebranie starannego wykształcenia. Dzięki poparciu Familii oraz carycy Katarzyny (z którą kilkanaście lat wcześniej łączyły go bliskie stosunki) Stanisław Poniatowski we wrześniu 1764 r. został wybrany królem Polski. Opozycja - zarówno ta patriotyczna, jak i konserwatywna - długi czas blokowała reformy proponowane przez władcę, widząc w nich chęć wzmocnienia swej pozycji przez “Moskwicina”. Podczas konfederacji barskiej 22 X 1770 r. konfederaci ogłosili detronizację króla. Mimo takiego stosunku do niego poddanych król nie zaprzestał działań zmierzających do poprawy kraju. Miał doniosłe osiągnięcia w dziedzinie kultury. Mecenat królewski nad licznymi artystami, pisarzami i naukowcami, założenie Komisji Edukacji Narodowej, sfinansowanie licznych budowli - to tylko niektóre z działań władcy. Konstytucja 3 maja wydana w 1791 r. jest zwieńczeniem długoletnich prób reformy kraju, które przedsiębrał Poniatowski. Niestety słaba Polska nie miała wystarczającej siły, aby oprzeć się zaborcom. 25 XI 1795 r. Stanisław August Poniatowski zmuszony został do rezygnacji z korony. Zmarł na wygnaniu w Petersburgu.
Fryderyk August I (1750-1827)
Książę elektor saski od 1763. Twórca rozkwitu gospodarczego Saksonii w latach 1763-1806. W 1763 bezowocnie kandydował do tronu w Polsce, wysuwany przez stronnictwo patriotyczne jako wnuk Augusta III. W 1806 podniesiony do godności królewskiej stał się zwolennikiem Napoleona. Po traktacie w Tylży (7 VII 1807) książę warszawski. Popierał reformy administracyjne w Księstwie Warszawskiem i reformy ministra skarbu i wojny. Po “bitwie narodów” pod Lipskiem (19 X 1813) wzięty do niewoli przez wojska koalicji, skapitulował. Zmuszony do zgody na podział Saksonii i zrzeczenie się tytułu księcia warszawskiego.
Cena wywoławcza: 450000 zł
Estymacja: 550000-600000 zapytaj o obiekt
